Jak podłączyć gniazdko elektryczne? Bezpieczny montaż kontaktu
Samodzielne podłączenie gniazdka nie jest trudne, zwłaszcza gdy wszystkie przewody są już wyprowadzone. Ważne jednak, aby podobnie jak w przypadku wszystkich prac elektrycznych, pamiętać o zasadach bezpieczeństwa. Dowiedz się, jak zainstalować kontakt i na co zwrócić uwagę podczas tego montażu.
Narzędzia potrzebne do podłączenia gniazdka elektrycznego
Podłączenie gniazdka elektrycznego rozpocznij od przygotowania niezbędnych narzędzi i akcesoriów. Potrzebne Ci będą:
- gniazdko – w zależności od tego, jakie są Twoje potrzeby może być pojedyncze lub podwójne, z uziemieniem (bolcem) lub bez,
- miernik napięcia,
- śrubokręt,
- jeśli wykonujesz montaż kontaktu w ścianie, w której nie ma puszki elektrycznej, musisz dodatkowo przygotować wkrętarkę, otwornicę oraz puszkę dopasowaną do rodzaju gniazdka.
Rodzaje przewodów w gniazdach elektrycznych
Przewody elektryczne posiadają osłony w różnych kolorach, a dodatkowo są oznaczone specjalnymi symbolami. Dzięki temu montaż wszelkich elementów elektrycznych jest prostszy, szybszy i bezpieczniejszy. Podstawowa wiedza na temat kolorów kabli pomoże Ci w prawidłowej instalacji kontaktu.
Przewód napięciowy: brązowy lub czarny
Kabel w brązowej lub czarnej osłonie to przewód fazowy (nazywany również napięciowym). Podczas pracy znajduje się pod napięciem fazowym i przeznaczony jest do przesyłania prądu w sieci elektroenergetycznej. Kabel fazowy jest oznaczony literą L. W przypadku sieci trójfazowych poszczególne przewody są wyróżnione za pomocą cyfr: L1, L2, L3.
Przewód neutralny: niebieski
Kabel neutralny (lub roboczy) posiada niebieską osłonę i jest oznaczony literą N. Rolą przewodu neutralnego jest zapewnienie drogi powrotnej dla prądu w obwodach jedno- i trójfazowych. Kabel niebieski należy połączyć z punktem neutralnym źródła zasilania.
Przewód uziemiający: żółto-zielony
Ostatni rodzaj kabla, jaki należy podpiąć, instalując gniazdko elektryczne, to przewód ochronny. Kabel posiada osłonę w kolorze żółto-zielonym i jest oznaczony literami PE. Głównym zadaniem przewodu jest uziemianie, co zapobiega porażeniu prądem.
Jak podłączyć gniazdko elektryczne krok po kroku?
Montaż gniazdka elektrycznego należy wykonywać zgodnie ze schematem podłączania poszczególnych przewodów. Przed przystąpieniem do prac, sprawdź, czy puszki w ścianie są już osadzone oraz zdecyduj, jaki rodzaj gniazda elektrycznego będzie odpowiedni (pojedyncze, podwójne, z bolcem lub bez). Zanim zaczniesz pracę, wyłącz prąd elektryczny.
Montaż gniazdka elektrycznego bez bolca: przewód fazowy i neutralny
Bolec w gniazdku pełni rolę uziemiającą, dzięki czemu zapobiega przypadkowemu porażeniu prądem. Obecnie, głównie ze względów bezpieczeństwa, montuje się przede wszystkim gniazdka elektryczne z bolcem. W starszych budownictwach bardzo często znajdziesz jednak kontakty bez uziemienia. Jeśli zdecydujesz się na wymianę takiego gniazdka, lub po prostu – Twoja instalacja elektryczna wymaga użycia gniazdka bez bolca, zwróć uwagę na inny sposób jego instalacji.
Podłączanie gniazdka elektrycznego bez bolca będzie wymagało użycia jedynie dwóch kabli – fazowego oraz neutralnego. Przewód fazowy (brązowy lub czarny) w kontakcie pojedynczym należy przypiąć z lewej strony, natomiast przewód neutralny (niebieski) z prawej.
Schemat podłączenia gniazdka elektrycznego pojedynczego
Aby samodzielnie zamontować gniazdko elektryczne, w pierwszej kolejności wyłącz prąd. Dodatkowo, upewnij się, że w przewodach nie ma zasilania. Wykorzystaj w tym celu próbnik napięcia. Następne kroki będą zależały od następujących czynników: czy w ścianie jest już gotowa puszka, czy gniazdko jest pojedyncze czy podwójne oraz czy posiada bolec.
Jak podłączyć gniazdko elektryczne z gotową puszką w ścianie?
Jeśli masz zamontowaną gotową puszkę w ścianie, podłączanie gniazdka nie powinno stanowić większego problemu. Najprostsze w instalacji jest gniazdko pojedyncze. W związku z tym, że rzadko już mocuje się kontakty bez bolca, poniżej znajdziesz instrukcję krok po kroku, jak zamontować gniazdko elektryczne z uziemieniem.
Z puszki elektrycznej są wyprowadzone trzy kable: brązowy – fazowy, niebieski – neutralny oraz zielono-żółty – ochronny.
Jeśli kable nie były wcześniej używane, usuń z nich izolację za pomocą specjalnych szczypiec.
Gniazdko (bez ramki) ustaw bolcem do góry i przykręć kable zgodnie ze schematem: z prawej strony kabel niebieski, z lewej brązowy, w środku – zielony-żółty.
Gniazdko z przykręconymi kablami schowaj w puszce i wstępnie dokręć wszystkie śruby.
Użyj poziomicy i sprawdź, czy gniazdko jest równo osadzone w puszce. Popraw ewentualne nierówności i dokręć do końca wszystkie śruby.
Na koniec przymocuj ramkę.
Jak podłączyć gniazdko elektryczne bez gotowej puszki w ścianie?
Jeżeli ze ściany jest tylko wyprowadzony kabel, ale nie ma w niej puszki elektrycznej, należy ją najpierw zainstalować. Oznacz miejsce, w którym ma zostać umieszczone gniazdko elektryczne, a następnie przy użyciu wkrętarki oraz otwornicy wykonaj otwór.
W przypadku osadzania puszki w płycie g-k, może się zdarzyć, że element będzie za bardzo wystawał. Wówczas nożykiem delikatnie zetnij krawędzie płyty. Puszkę elektryczną instaluje się na małe uchwyty montażowe. Wystarczy więc jedynie umieścić puszkę w otworze i dokręcić śruby. Na koniec warto jeszcze sprawdzić za pomocą poziomicy, czy element jest równo osadzony. Kolejne kroki montażu gniazda elektrycznego przebiegają tak samo, jak w instrukcji zamieszczonej powyżej.
Jak podłączyć gniazdko z bolcem?
Gniazdko pojedyncze z bolcem należy podłączyć zgodnie z następującym schematem: z prawej strony kabel neutralny (niebieski), z lewej strony przewód fazowy (brązowy lub czarny), natomiast w środku, bezpośrednio do bolca należy przykręcić kabel zielono-żółty (uziemiający).
Jak podłączyć gniazdko bez bolca?
W starych budynkach instalowane są często gniazdka bez bolca, a wyprowadzony przewód do podpięcia kontaktu ma tylko dwie żyły (fazową i neutralną). Instalacja gniazda elektrycznego bez uziemienia przebiega tak samo, jak tego z bolcem, jednak należy pominąć instalację przewodu żółto-zielonego (uziemiającego). Wówczas schemat wygląda następująco: kabel fazowy (brązowy lub czarny) z lewej strony, kabel neutralny (niebieski) z prawej strony.
Ważne
Brak bolca uziemiającego w gniazdku nie musi zagrażać Twojemu bezpieczeństwu. Pamiętaj jednak, aby do tego rodzaju kontaktów podłączać wyłącznie urządzenia, posiadające tzw. podwójną izolację, która zapobiega porażeniu prądem. Najlepiej do gniazda bez uziemienia podłączać małe sprzęty AGD, takie jak blender, suszarka czy szczoteczka elektryczna. Większe sprzęty, np. telewizor, pralka lub zmywarka bezwzględnie wymagają podpięcia do gniazdka z bolcem.
Schemat podłączenia gniazdka elektrycznego podwójnego
Podłączanie gniazda elektrycznego podwójnego przebiega podobnie do instalacji kontaktu pojedynczego, jednak musisz uwzględnić kilka dodatkowych czynników. Przede wszystkim gniazdko podwójne ma inną budowę. Po zdjęciu ramki zobaczysz właściwą część kontaktu zbudowaną z dwóch torów prądowych (po lewej i prawej stronie) oraz z toru uziemiającego. Po bokach znajdują się zaciski prądowe, z kolei w środkowej części zacisk ochronny. Żyły prądowe podepnij zgodnie z tradycyjnym schematem, czyli przewód fazowy po lewej stronie, neutralny po prawej, uziemiający w środku. W związku z tym, że bolec w górnym gniazdku jest odwrócony (znajduje się w górnej, a nie w dolnej części), faza w przypadku tego kontaktu będzie przebiegała po prawej stronie. Nie ma to wpływu na użytkowanie gniazdka, chyba że producent urządzenia wyraźnie zaznaczył, że trzeba je podpinać do gniazdka, w którym żyła fazowa znajduje się po prawej stronie. Do najpopularniejszych sprzętów tego typu należą piece i kotły gazowe.
Podłączenie gniazdka elektrycznego a bezpieczeństwo
Bez względu na to, jaki rodzaj gniazdka elektrycznego instalujesz, podczas wykonywania wszystkich prac elektrycznych, w pierwszej kolejności zadbaj o własne bezpieczeństwo. Przed przystąpieniem do montażu, wyłącz bezpieczniki, a dodatkowo za pomocą próbnika napięcia, upewnij się, czy w przewodach nie płynie prąd. Aby zwiększyć wygodę pracy, posłuż się bezkontaktowym próbnikiem napięcia – wystarczy go przybliżyć do wybranego kabla (bez konieczności dotykania przewodu). Jeśli w przewodzie płynie prąd, usłyszysz sygnał i/lub zapali się dioda LED. Jeżeli prąd elektryczne nie jest doprowadzany, urządzenie nie wyda żadnego z tych sygnałów, co oznacza, że możesz bezpiecznie przystąpić do pracy.
Montaż gniazdka elektrycznego – podsumowanie
Instalacja kontaktu nie jest skomplikowana, jednak pamiętaj, że jeśli masz jakiekolwiek obawy, jak zamontować gniazdko elektryczne, skorzystaj z pomocy wykwalifikowanego elektryka. Gdy podejmiesz się wykonania zadania samodzielnie, zwróć uwagę na następujące rzeczy:
- Bez względu na to, czy wykonujesz montaż nowego gniazdka, czy najpierw musisz odinstalować stare gniazdko, w pierwszej kolejności wyłącz zasilanie i za pomocą miernika napięcia, upewnij się, że w przewodach nie płynie prąd.
- Gniazdo elektryczne montuj zgodnie ze schematem: przewód fazowy (czarny lub brązowy) po lewej stronie, przewód neutralny (niebieski) po prawej stronie, przewód ochronny (zielono-żółty) podłącz do środka, w części, gdzie znajduje się bolec.
- Jeśli elementy instalacji elektrycznej składają się wyłącznie z dwóch kabli, podłączenie gniazda przebiega według schematu: przewód fazowy po lewej stronie, przewód neutralny po prawej stronie.
Artykuły powiązane
7 listopada 2024
#SelektorRozwiązańJak zamontować drzwi wewnętrzne? Instrukcja montażu drzwi pokojowych krok po kroku
4 listopada 2024
#SelektorRozwiązańMontaż kanałów wentylacyjnych prostokątnych na szynie montażowej
31 października 2024
#SelektorRozwiązańJak zamontować karnisz? Samodzielne mocowanie krok po kroku
24 października 2024
#ElektronarzędziaSzlifierki kątowe sieciowe – co musisz wiedzieć przed zakupem?